Fiscale procedure: Het verloop van de bezwaarfase: onderzoek en rechten van de belastingplichtige

Fiscale procedure: Het verloop van de bezwaarfase: onderzoek en rechten van de belastingplichtige

Het bezwaarschrift is ingediend. Hoe verloopt het nu verder? Wat wordt onderzocht en wat zijn de rechten van de belastingplichtige?

Het onderzoek van het bezwaarschrift door de bezwaarambtenaar

Tijdens zijn onderzoek beschikt de bezwaarambtenaar over alle onderzoeksbevoegdheden waarover een taxatieambtenaar beschikt om de aanslag te vestigen (art. 374 WIB). Niettemin zijn de onderzoeksbevoegdheden van de bezwaarambtenaar op twee belangrijke punten een stuk ruimer.

Ten eerste is de bezwaarambtenaar volgens de rechtspraak niet gebonden door de klassieke onderzoekstermijnen van 3 of 7 jaar. In de taxatiefase mag de fiscale administratie slechts gedurende 3 jaar een onderzoek voeren (vanaf 1 januari van het aanslagjaar). Die termijn wordt uitgebreid naar 7 jaar in geval van fraude. Voor de bezwaarambtenaar gelden die termijnen niet.

Ten tweede heeft de wetgever voorzien dat de bezwaarambtenaar niet gebonden is door het Belgische bankgeheim (of wat hiervan overblijft). In de taxatiefase is een hele wettelijke procedure voorzien om het bankgeheim te doorbreken. Een bezwaarambtenaar is hierdoor niet gebonden en mag zonder meer een vraag om inlichtingen sturen naar de banken waarvan hij weet of vermoedt dat de belastingplichtige er rekeningen aanhoudt.

Een zeer belangrijke nuancering bij deze verruimde onderzoeksbevoegdheden is uiteraard de finaliteit waarvoor deze onderzoeksbevoegdheden gebruikt mogen worden. De wet voorziet uitdrukkelijk dat de bezwaarambtenaar deze bevoegdheden uitsluitend mag uitoefenen met het oog op de behandeling van het bezwaarschrift. Gebruikt de bezwaarambtenaar zijn onderzoeksbevoegdheden daarentegen om de belastingplichtige bijkomend te taxeren, dan maakt hij zich schuldig aan machtsafwending.

Rechten tijdens de bezwaarfase

De belastingplichtige heeft het recht om gehoord te worden en inzage te nemen in zijn fiscaal dossier. Het verzoek om gehoord te worden moet wel schriftelijk in het bezwaarschrift worden. In de praktijk wordt dit hoorrecht in principe toegestaan zodra hiertoe een verzoek wordt geformuleerd, uiteraard voor zover nog geen beslissing werd genomen (de fiscale administratie zal in principe binnen een termijn van 6 maanden na indiening van het bezwaarschrift een beslissing nemen - zie volgend artikel).

De Minister van Financiën heeft reeds herhaaldelijk de concrete invulling van dit hoorrecht verduidelijkt: dit hoorrecht is geen schijnvertoning waarbij de fiscus een louter passieve houding aanneemt. Het is de bedoeling dat beide partijen een daadwerkelijk gesprek voeren op een constructieve manier. In de praktijk loopt het soms echter anders...

Bemiddelingsdienst?

Tijdens de bezwaarfase kan de belastingplichtige een beroep doen op de bemiddelingsdienst. Dit is een dienst binnen de FOD Financiën die als taak heeft te bemiddelen tussen de belastingplichtige en de bezwaarambtenaar in het kader van een ingediend bezwaarschrift. Hun tussenkomst faciliteert vaker een minnelijke oplossing.

Deze dienst is uiteraard niet verplicht, maar is wel kosteloos. De mogelijke scepsis ten aanzien van deze bemiddelingsdienst - ze maakt deel uit van de FOD Financiën en is bemand door ambtenaren van diezelfde FOD Financiën - blijkt in de praktijk ongegrond te zijn.



Back to overview
Icon news items

This news item is part of a series
See below the other news items of this series.

Fiscale procedure: het bericht van wijziging van aangifte

Wanneer is de fiscus verplicht om een bericht van wijziging van aangifte te sturen? Zodra een belastingplichtige een aangifte heeft ingediend die voldoet aan de vorm- en termijnvereisten van de wet en de fiscale administratie deze wenst te wijzigen, is een bericht van wijziging van aangifte vereist…

Read more

Fiscale procedure: de aanslag van ambtswege

In het vorige artikel in deze procedurereeks kwam het bericht van wijziging van aangifte aan bod. In dit artikel bespreken we de aanslag van ambtswege. Wanneer mag de fiscus de procedure van de aanslag van ambtswege volgen? De fiscus mag de procedure van de aanslag van ambtswege uitsluitend…

Read more

Fiscale procedure: de kennisgeving van beslissing tot taxatie

In de twee vorige artikelen kwamen het bericht van wijziging van aangifte en de kennisgeving van aanslag van ambtswege aan bod. Voordat de fiscus een aanslag mag vestigen, heeft de belastingplichtige het recht om te antwoorden op het bericht van wijziging van aangifte of de kennisgeving van aanslag…

Read more

Fiscale procedure: De start van de bezwaarfase: het bezwaarschrift

Nadat een aanslag gevestigd is waarmee men niet akkoord is, vormt het bezwaarschrift het meest geëigende middel om zich hiertegen te verzetten. Meestal zal een dergelijke aanslag gevestigd zijn geweest na een wijzigingsprocedure via een bericht van wijziging van aangifte of een kennisgeving van …

Read more

Fiscale procedure: het einde van de bezwaarfase: directoriale beslissing en rechtbank

De termijn waarbinnen de fiscus een beslissing moet nemen In beginsel is de fiscus niet gebonden aan enige termijn om een directoriale beslissing te nemen over het bezwaarschrift. De belastingplichtige heeft wel het recht om ten vroegste 6 maanden vanaf de ontvangst door de fiscus van het…

Read more